Tıpkı köpeklerde olduğu gibi kedilerde de yavruluktan itibaren düzenli bir aşılama uygulamasının başlatılması gerekir. Kedilerin tüm yaşam evrelerinde sağlığını sürdürmede ve riskli hastalıklardan korunmalarını sağlamada aşı en önemli faktördür. Düzenli bir aşı takviminin oluşturulması, istenmeyen komplikasyonların ve sağlık problemlerinin önlenmesine yardımcı olarak hem sevimli dostunuzun sağlıklı bir ömür geçirmesini sağlar hem de sizi ek masraftan kurtarır. Bu kedi aşı takvimi hakkında detaylı bilgi bulabilirsiniz.
Yavru Kedi Aşılama Takvimi
Kediler ilk doğduklarında anneden emdikleri antikor bakımından zengin süt sayesinde çeşitli hastalıklardan korunur ve geçici de olsa dirençli bir bağışıklık sistemine sahip olurlar. Ancak anne sütü ile beslenme ortalama 3-4 ay sürer, kimi zaman ise yavru kedilerin annelerinden daha erken yaşta ayrılması gerekebilir. Bunun sonucunda anne sütünün sağladığı koruyuculuk da ortadan kalkmış olur ve kedi temel hastalıklar karşısında savunmasız hale gelir. Bu aşamada devreye giren yavru kedi aşı takvimi ise vücudu yetişkin kedilere kıyasla çok daha güçsüz olan yavrulardaki antikor üretimini hızlandırır. Böylece minik dostlarımız, hastalıklarla karşılaşmadan önce bu hastalıklara karşı koruma elde etmiş ve daha sağlıklı bir gelişim evresi izlemiş olur.
Yavru kedilerdeki aşılama genel olarak bağışıklık sistemini güçlendirmeye yöneliktir ve temel ve temel olmayan üzere iki ayrı kategoride incelenebilir:
Temel Aşılar
Temel aşılar; yaştan bağımsız olarak bütün kedilere yapılması gereken ve sıklıkla karşılaşılan hastalıklara karşı koruma sağlayan, kuduz aşısı, parazit aşısı, karma aşı gibi aşılardır. Bu aşıların yavru kedilerde ortalama şöyle bir plan eşliğinde uygulanması önerilir:
- 6-8 haftalık dönemde iç ve dış parazit
- 8-10 haftalık dönemde karma aşı
- 9-11 haftalık dönemde lösemi aşısı
- 10-12 haftalık dönemde karma aşı tekrarı
- 11-13 haftalık dönemde lösemi aşısı tekrarı
- 12-14 haftalık dönemde kuduz aşısı
Yavru kedilerdeki aşı takvimi iç dış parazit uygulamaları ile başlatılır ve sırasıyla karma aşı, lösemi aşısı ve bunların tekrarları ile kuduz aşısı şeklinde ilerler. Viral enfeksiyonlara karşı koruma sağlayan karma aşısının 2 ayda bir, kansere karşı önlem olarak uygulanan lösemi aşısının ise yılda 1 tekrarlanması önerilir.
Temel Olmayan Aşılar
Temel olmayan aşılar; kedinin ihtiyacına göre planlanan ve veteriner hekimin kapsamlı muayenesi sonucu kararlaştırılan aşılardır. Bağışıklık sistemi virüsleri, karın zarı enfeksiyonları ve cinsel hastalıklar karşısında uygulanan aşılar bu kategoriye girer.
Yetişkin Kedi Aşılama Takvimi
1 yaşını dolduran kediler yetişkin olarak adlandırılır ve hem daha farklı bir beslenme planına hem de koruyucu uygulama programı kapsamına girerler. Yetişkin kedilerin bağışıklık sistemi ve vücut direnci yavru kedilere nazaran daha yüksek olsa da aşı olmayan her kedi hastalıklara karşı savunmasızdır. Bu nedenle yavruyken başlatılan aşı takviminin yetişkinlikte de aynı şekilde sürdürülmesi gerekir. Genellikle özel bir hastalığın veya rahatsızlığın olmadığı durumlarda, yetişkin kedilerin uyması gereken aşı planı çok daha seyrektir. Örneğin; 2 aylık kedi aşıları arasında sıralanan karma, kuduz ve lösemi aşıları, 1 yaşın üzerindeki kedilerde yılda bir tekrarlanır. Sonraki dönemde ise 1-3 yıllık periyotlar halinde planlanır. İç-dış parazitler ise daha sık karşılaşılan sorunlardan olduğundan ortalama 3 ayda bir tekrarlanır.
Ancak kedinin dışarı çıkma sıklığı, yaşam koşulları ve beslenme şekli gibi birçok parametre sağlığını etkilediğinden aşı planını da değiştirebilir. Bu evrede en sağlıklı ve doğru planın oluşturulması için veteriner hekiminize danışmanız önerilir.
Kedilerin Aşılama Döneminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Birçok kedi için veteriner hekim ziyareti planlamak ve aşı olmak büyük bir stres unsurudur. Her kedi aşılamaya farklı tepki verse de; kedinin aşı karşısında saldırganlaşması, fazla korkmaya başlaması veya köşeye çekilmesi gibi durumlar söz konusu olabilir. Bu nedenle aşı dönemi gelen kediyi evde sakinleştirmeye çalışmak ve uygulama sırasında yanında olarak ona bir sorun olmadığını göstermek aşı sürecinin daha kolay tamamlanmasını sağlayabilir.
Bununla birlikte her aşının belirli bir koşulu ve uygulama şekli vardır. Örneğin; kuduz aşısı 3 aydan küçük kedilere uygulanmazken, dış parazitleme enjektör olmadan yapılabilir. Ayrıca hamile kedilerdeki aşı takvimi daha farklı ilerletilebilir ve annelik hormonunun vücutta oluşturduğu bağışıklık artırıcı tepkiye göre veteriner hekim kararıyla ertelenebilir. Kedide daha önce aşılama çalışmasının yapılıp yapılmadığı da aşıyı başlatma dönemini etkileyebilir. Kimi zaman ise farklı aşılar birleştirilerek tek seferde yapılabilir fakat bu kararın da veteriner hekim tarafından verilmesi gerekir.
Özetle; yavruluk döneminden itibaren oluşturulan aşı takvimini, veteriner hekim kontrolleri ve önerileri eşliğinde takip etmek, arada gereken ek kontrolleri ve aşılamaları aksatmamak, sevimli dostunuzun sağlık ve huzur içinde büyümesine yardımcı olur. Yetişkinlik evresinde de yakından takip edilen bu tip bir aşı karnesi, kedi gribi, bağırsak hastalığı ve kuduz gibi birçok riskli sağlık sorunundan korunmada etkilidir.
Siz de kedinizi sağlık sorunlarından korumak ve karşılaştığı özel durumlar karşısında önlem almak için yaptırmanız gereken aşılar hakkında veterinerinizden bilgi alabilirsiniz.