Her kedi sahibi zaman zaman tüy dökme sorununun normalden fazla olduğunu fark etmiştir. Kedinin vücut sağlığı hakkında pek çok şey söyleyen tüyler, parlaklığını kaybederek yüksek miktarda dökülmeye başlarsa arkasında başka bir sorunun olduğu düşünülebilir. Ancak kediler, özellikle mevsim geçişlerine bağlı olarak tüylerini yenileyen hayvanlardır. Bu nedenle tüy dökme problemi başka bir sağlık sorununa işaret etmez. Yine de; zamanında önlem almak ve olası riskleri ortadan kaldırmak için kedilerin tüylerinin dökülmesi nasıl engellenir, öğrenilmesi gerekir.
Kedilerin Tüylerinin Dökülmesi Normal Midir?
Kedilerde tüy dökülmesi, özellikle mevsim geçişlerinde görünür hale gelen ve kimi zaman hane halkının yaşam standartlarını düşüren geçici bir vücut reaksiyonudur. Bazı dönemlerde dökülen tüy miktarının artması, kedinin vücut ısısını değişen hava sıcaklıklarına adapte etmesine ve doğal olarak yaşam kalitesini artırmasına yardım eden doğal bir olaydır. Mevsimsel geçişler olmasa bile, her kedinin taranma ve günlük bakım esnasında bir miktar tüy dökmesi beklenir.
Tıpkı insan saçında olduğu gibi, kedi tüylerinin de belirli bir ömrü vardır ve zamanını dolduran tüyler dökülerek daha yeni olanlara yer açarlar. Derinin nefes alması ve olası cilt hastalıklarından korunması adına da gerekli olan bu döngü, yaz aylarında daha seyrek kış aylarında ise daha sık bir hal alabilir. Ancak kimi zaman tüy dökülmesi, daha farklı nedenlere bağlı olarak gelişebilir ve aslında kedi sağlığında yanlış giden bir şeyler olduğunun habercisi olabilir. Temel olarak; alışılmışın dışında gelişen, normalden fazla yaşanan ve kimi zaman bölgesel açıklıklara yol açan durumlar kedi tüy dökme sorunu olarak adlandırılır ve acil veteriner müdahalesi gerektirebilir. Bu nedenle sizi şüpheye düşüren, farklı rahatsızlık belirtileri ile birlikte gözlenen tüy dökme problemlerinin tümünde veterinerinize danışmanız tavsiye edilir.
Kedilerin Tüyleri Neden Dökülür?
Kedilerde tüy dökülmesi doğal yaşam döngüsünün bir parçasıdır. Bunun bir sorun olarak adlandırılabilmesi için altta bazı başka nedenlerin yatıyor olması gerekir. Kedilerdeki tüy dökülmesini tetikleyen fiziksel ve psikolojik risk faktörlerinin başında şunlar sıralanabilir:
Beslenme
Kedilerde beslenme şekli, tüy sağlığı başta gelmek üzere pek çok vücut fonksiyonunu etkiler. Kedinin yeterli ve dengeli beslenmesi için kuru ve yaş mama seçiminin doğru yapılması, içerik bakımından mutlaka besleyici mamaların tercih edilmesi gerekir. Dolayısıyla yaşanan tüy problemi, daha sağlıklı ve kaliteli bir mamaya geçişin ardından kısa sürede ortadan kaldırılabilir. Yeni mama seçiminde ise mutlaka protein, vitamin ve mineral bakımından zengin olan ürünlerin tercih edilmesi gerekir. Ayrıca tercih esnasında kedinin yaşına, kısırlaştırılma durumuna ve varsa diğer sağlık sorunlarına dikkat edilmesi; mamanın tazeliğini korumaya özen gösterilmesi ve son tüketim tarihi geçmiş mamaların tüketilmemesi de göz önünde bulundurulması gereken parametreler arasındadır.
Vitamin Eksiklikleri
Kedilerde dengeli beslenme hiçbir zaman sadece kuru mama tüketimi ile sağlanmaz. Özellikle yaşı ilerleyen kedilerde bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi ve vücut sağlığının korunması için çeşitli vitamin ürünlerinin de düzenli kullanılması gerekir. Nitekim, B vitamini eksikliği, kedilerdeki tüy dökme sorununu tetikleyen başlıca etmen olabilir. E vitamini eksikliği ise tüylerin daha cansız ve güçsüz olmasına yol açabilir. Bu gibi problemleri engellemek için multivitamin ürünlerden veya yumurta gibi güçlü protein ve vitamin kaynaklarından faydalanılabilir.
Stres
Kediler, çevresel etmenlerden çabuk etkilenen hayvanlardır. Bu nedenle eve yeni gelen bir bebek veya başka bir evcil hayvan sebebiyle stres olarak tüy dökmeye başlayabilirler. Ayrıca evdeki huzursuzluk, uzun süre yalnız kalma veya taşınma gibi durumlar da kedi üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir. Bu tür çevresel etmenlerden kaynaklanan tüy dökme sorunları, genellikle stres faktörünün giderilmesi ile birlikte ortadan kalkar.
Parazitler ve Deri Hastalıkları
Kedilerdeki başlıca tüy dökme problemlerinden bir diğeri de iç parazit ve mantar enfeksiyonlarıdır. Kedilerde iç ve dış parazitler tüy dökmenin yanı sıra; kaşıntı, halsizlik, huzursuzluk gibi bir dizi farklı semptoma yol açar. Mantar benzeri hastalıklar ise özellikle kulak ve sırt arkalarında bölgesel tüy dökülme problemlerine neden olur. Ayrıca alerjiler, bit ve pire problemleri de tüy kalitesini düşürerek dökülme sorunlarını artırabilir. Bu tür problemlerden kurtulmak için veteriner hekim kontrolünde çeşitli tedavilerin uygulanması gerekir.
Hormonal Denge
Hormonal denge de kedideki tüy dökülme probleminde etkili olabilir. Kandaki hormon seviyelerinin aşırı dalgalı olduğu çiftleşme dönemleri ve dişi kediler için regl ve hamilelik evreleri, tüy dökülme sorununu tetikleyebilir. Bu tür hormon dengesizliklerinin kendiliğinden geçmesi beklense de her ihtimale karşı veteriner kontrolü önerilir.
Bunların yanı sıra; çeşitli iç hastalıkları ve kanserler de birçok belirtinin yanı sıra tüy dökülme sorununa yol açabilir. Bu nedenle kedinizde sıradışı bir tüy dökülme problemi olduğunu düşünüyorsanız, altta yatan nedeni araştırmak ve buna yönelik doğru tedaviyi uygulamak için veterinerinize danışmalısınız.
Kedilerin Tüy Dökmemesi İçin Neler Yapmalıyız?
Kedilerin tüy sağlığı vücut sağlığı hakkında bilgi edinmemizi sağlar, zamanında alınan önlemler ise hem yaşam kalitesinin düşmesini engeller hem de bağışıklık sisteminin korunmasını sağlar. Bu nedenle kedi tüy dökmemesi için bir kedi sahibi olarak deneyebileceğiniz bazı evde tedavi yöntemleri bulunur:
- Kedinizin yaşına ve ihtiyaçlarına uygun kaliteli, besleyici ve taze mamalar tercih edebilirsiniz.
- Kedi multivitamin ürünlerinden ve ek takviyelerden faydalanabilirsiniz.
- Kedi suyunu ve mamasını sürekli taze ve temiz tutmak için otomatik beslenme kaplarını kullanabilirsiniz.
- Kürk ve deri sağlığını artırmak için kedinizi düzenli olarak tarayabilir, bu esnada veteriner hekimin de önerisiyle çeşitli tüy bakım ürünlerini uygulayabilirsiniz. Ancak kediniz üzerinde ek bir bakım ürünü kullanmadan önce olası alerjen risklerini ortadan kaldırmak için mutlaka veterinerinize danışmanız, uygulama ardından ise olası yan etkiler için kedinizi yakından gözlemeniz önerilir.
- Ortamdaki stres etmenlerini kaldırabilir ve kedinize kendini rahat ve güvende hissedebileceği alanlar sağlayabilirsiniz.
- Aşılarını ve diğer tıbbi tedavilerini aksatmayabilir, bu şekilde hem genel sağlığını hem de tüy sağlığını koruyabilirsiniz.
- Mantar, enfeksiyon, parazit gibi hastalıkları varsa bunları gidermek için veteriner hekim tarafından önerilen ilaçları kullanabilirsiniz.
Kedinizin tüy sağlığını korumak için onu rutin olarak kontrol ettirmek ve aşı takvimi planını aksatmamak gerekir. Bu sayede mevsimsel tüy dökülmeleri haricinde ekstra sorun yaşamalarını önler ve yaşam kalitelerini artırırsınız. Ayrıca olası sağlık risklerini veya mevcut hastalıkları da en erken evrede kontrol altına almış olursunuz.
