Kediler, köpeklerden farklı olarak salya akıtmazlar. Dolayısıyla köpek sahipleri için sıradan bir durum olan salya akıntısı, kedi sahiplerinin nadiren karşılaştığı ve genellikle başka bir sorundan kaynaklanan problemlerdendir. Ancak bu, kedilerdeki her salyanın tehlikeli olduğu anlamına gelmez çünkü salyanın birkaç olası sebebi olabilir. Sorunun kaynağını belirlemek ve durumu yeniden gözden geçirmek yapılması gereken ilk hamledir. O halde kedinin salyası neden akar ve salya sorunu nasıl çözülür, birlikte inceleyelim!
Kedilerde Salya Akıntısı Nedenleri
Kedilerdeki salya akıntısı kimi durumlarda tehlike arz eden bir durum değildir ve normal karşılanmalıdır. Kimi kedilerde mırlama ve sevilme sırasında hafif salya akıntısı olabilir. Özellikle yavruluk döneminde görülen bu durum kedinin rahatlığının bir göstergesidir. Yavru kedilerin daha fazla süt emmek için anne karnına masaj yapması da bir nevi memnuniyet simgesidir ve yavru ile anne arasındaki bağı gösterir. Anne sütüyle beslenme tamamlanmış olsa da kimi kedilerde bu bağ aynı şekilde devam eder, bu nedenle sahiplerinin üzerinde patileriyle masaj hareketi yapan kedilerde de salya akıntısı gözlenebilir.
Kediler, köpeklerdekinin aksine yemek gördüğü zaman salya akıtmazlar. Ancak bazı kediler sevdikleri bir mamanın kokusunu aldığında benzer bir tepki verebilirler. Kimi zaman ise aşırı strese ve korkuya bağlı olarak hafif salya akıntısı gerçekleşebilir. Örneğin; veterinere gitme, gürültülü ortamda kalma veya günlük rutinlerde bozulma gibi sebepler kısa süreli ve normal akıntıya sebep olabilir. Ancak salyanın normal karşılanmadığı birçok durum vardır ve bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:
Diş Hastalıkları
Kedi ağız sağlığı en çok göz ardı edilen konulardandır, bu nedenle diş ve diş eti hastalıkları ciddi semptom verene kadar anlaşılmayabilir. Kedinin ağzındaki ülser, diş yarası, diş eti hastalığı, lezyon ve enfeksiyon gibi sorunların tümü aşırı ağrı ve salya gibi şikayetlerle birlikte gelişir. Diş hastalıklarının varlığında genellikle dişlerin çekilmesi, sorunlu bölgenin temizlenmesi ve çeşitli ilaçların kullanılması gerekir. Bunun için ise acil veteriner hekim muayenesi düzenlenmelidir.
Mevcut ağız sorununun çözümüne uygun tedavinin başlatılması ile birlikte kedinin ağzından salya akması da kısa sürede ortadan kalkacaktır. Ancak tedavinin ardından benzer sorunun tekrarlamaması için kedi ağız bakımının düzenli olarak yapılması ve dişlerin gün aşırı fırçalanması önerilir.
Travma
Ağızdaki travmalar genellikle tükürük artışına yol açarak salya akıntısına sebep olur. Örneğin; elektrik kablolarını çiğneyen kedilerde ağız yanıkları meydana gelebilir, yüksekten düşme veya araba çarpması gibi durumlarda ise damak yarığı benzeri ciddi ağız içi travmalar yaşanabilir. Dışarıdan bakıldığında fark edilmeyen bu tip iç yaralanmalar birçok fiziksel şiddet ve çarpma sonucu meydana gelerek salya akıntı şiddetini artırabilir. Hastalıklarını gizleme konusunda usta olan kedilerin ağız travması yaşayıp yaşamadığını anlamak için düzenli kontrol ve detaylı muayene şarttır. Aksi halde salyaya ek olarak diğer hastalık bulguları gözlenmeye başlayabilir ve kedi sağlığı günden güne kötüleşebilir.
Zehirlenme
Kediler meraklı hayvanlar olduklarından evdeki kimyasal temizlik maddeleri veya böcek ilacı gibi tehlikeli ürünler ile temas ederek zehirlenebilirler. Bu durumda, zehirlenmenin bir sonucu olarak aşırı salya akıntısı gözlenebilir. Ayrıca evdeki kimi bitkiler de kedide salya ve kusma gibi semptomlara yol açar. Zehirlenmenin tedavisi için acil müdahale şarttır ancak sonraki vakaları önlemek adına evdeki toksik ürünlere ve çeşitli bitkilere erişimi engellemek de göz ardı edilmemesi gereken konular arasındadır.
Yabancı Cisim
Tıpkı zehirlenme gibi yabancı cisim yutma da kedideki merak ve oyun oynama isteğinden kaynaklanır. Evde açıkta kalan küçük cisimler, bilye benzeri yuvarlak maddeler ve çivi gibi ses çıkaran pek çok şey kedinin ilgisini çekebilir. Ancak bu cisimler ufak ebatları sebebiyle kedinin boğazına takılma riskine sahiptir. Yutulan cismin sivri olmaması öksürük, öğürme ve salya akıntısı gibi bulgulara sebep olurken; keskin uçlu cisimlerin boğaza takılması boğaz enfeksiyonlarına ve yaralanmalarına yol açabilir. Bu nedenle kedinin evdeki hareketlerine ve ağzında taşıdığı cisimlere karşı dikkatli olmak, boğaza takılacak eşyaları ortadan kaldırmak ve yutma durumunu fark eder fark etmez veteriner hekime başvurmak gerekir.
Mide Bulantısı
Mide bulantısı ve kusma genellikle salya akıntısı ile birlikte görülür. Genellikle kedilerde kusmanın nedenleri arasında sayılabilecek birçok durum aynı zamanda salya artışına da sebep olur. Örneğin; bağırsak parazitleri, böbrek hastalıkları ve sindirim sistemi ile ilgili şikayetler bunlar arasında başlıcalarıdır. Bu tür hastalıkların varlığında iştahsızlık, halsizlik ve ateş gibi ek semptomlara da rastlanabilir. Tedavi ise antibiyotik ve ilaç kullanımına ek olarak çeşitli vitamin, mineral takviyeleri ile sürdürülebilir.
Kedilerde salya akıntısı birden fazla sebebe bağlı olarak görülebilir ve çoğu zaman normaldir. Ancak aşırıya kaçan ve sürekli hale gelen akıntı durumlarında veteriner hekime danışmanız önerilir.
Kedilerde Salya Akıntısına Ne Yapılmalı?
Kedilerdeki salya akıntısı, rahatlama veya mama tüketimi ile birlikte gözleniyorsa genellikle endişelenecek bir durum yoktur. Benzer şekilde stres kaynaklı durumlarda da kedilerde salya akması normal karşılanabilir. Ancak altta yatan başka bir hastalığa bağlı olarak salya mevcutsa acil veteriner hekim kontrolü gerekir. Salyanın birden fazla nedeni olduğundan şiddeti ve ne kadar süredir devam ettiği göz önünde bulundurularak veteriner muayenesi talep edilebilir. Veteriner hekim muayenesi alma imkanının olmadığı durumlarda ise bölgenin güzelce temizlenmesi ve antiseptik kompres uygulamaları ile steril tutulması, hijyen eksikliklerine bağlı ek problemlerin gelişmesini engelleyecektir.