Kedi kepeklenmesi sık rastlanan bir durumdur ve derinin herhangi bir parazite, tahrişe, alerjen maddeye veya enfeksiyona reaksiyon göstermesi sonucu gelişebilir. Bu nedenle her kepek vakası bir diğerinden farklıdır ve kendine has bir bakım ile tedavi çalışması gerektirir. Sorunun nedenini anlamak, doğru tedavi için de en etkili adımın atıldığını gösterir. Peki kedilerde kepeklenme neden olur ve nasıl geçer?
Kedilerde Kepeklenme Neden Olur?
Kedilerde kepeklenme, tüylerdeki beyaz lekelenmeler şeklinde görülen ve insan saçındaki kepeğe benzeyen problemdir ancak farklı olarak daha yoğun bir bakım çabası gerektirir. Kepeklenmenin temel sebebi, yağ üretiminden sorumlu olan sebasöz bezlerdeki aşırı yağ üretimidir. Normalde deriyi besleyerek koruyan bu yağ miktarı fazla olduğunda, deride birikme yapar ve pul pul dökülerek kaşıntıya yol açar. Kedinin yattığı yerde veya tüylerinde oluşan kepeklenme kısa sürede fark edilebilir. Kimi zaman kepeklenme olan bölgedeki tüy dökülme miktarı ve kaşıntı da artış gösterir. Bu nedenle kepeklenme sorununu bir an önce çözmek kedinin yaşam kalitesi ve konforu adına oldukça önemlidir, bazı durumlarda ise sağlık sorunlarına işaret edebileceğinden daha ciddi hastalıkların önlenmesinde etkilidir.
En yaygın kepeklenme nedenleri ise şunlardır:
Dehidrasyon
Kepeklenme, sebasöz bezlerin aşırı çalışması sebebiyle derideki nem dengesinin bozulmasına yol açar ve kuruluk problemi ile birlikte gelişebilir. Kediler normalde su içmekten fazla hoşlanmayan canlılar olduklarından bu durum, nem dengesinin bozulduğu zamanlarda cildin daha hızlı kurumasına yol açabilir. Ek olarak aşırı kuru mama tüketimi de su eksikliğinin sebepleri arasındadır ve yağ üretimini sınırlandırarak iltihaplanmalara bağlı kepeklenme şiddetini artırabilir. Su eksikliği sonucu derinin beslenme miktarı azalır, cilt kalitesi ve sağlığı düşer, sonuç olarak kepeklenme meydana gelir.
Beslenme
Kepeklenmenin bir diğer yaygın sebebi yanlış veya yetersiz beslenmedir. Omega 3 ve Omega 6 gibi yağ asitleri kedilerdeki deri ve tüy sağlığını yakından etkileyen besinlerdir, bu nedenle bu tür takviyelerin beslenme planına dahil edilmesi son derece önemlidir. Ayrıca deri ve tüy sağlığını koruyan, cilt yenilemeye katkı sağlayarak tüy kalitesini artıran A, C, E vitaminleri ile çinko gibi mineraller ve hücre yenilenmesi için elzem olan proteinler de günlük rutine eklenmelidir. Tek tip ve sadece kuru mamaya dayalı bir diyet kedideki cilt sağlığını ve genel sağlık durumunu kötü etkileme riskine sahiptir. Bu nedenle diyetin, kedinin yaşına, kilosuna ve gereksinimlerine uygun şekilde planlanması, kepeklenme problemlerinin önlenmesinde oldukça etkilidir.
Obezite
Fazla kilo kedi sağlığını pek çok açıdan tehdit eder ve kimi durumlarda kepeklenme benzeri cilt sorunlarına yol açabilir. Kediler temizliğe önem veren canlılardır ve tüylerin temizliği, bakımı, sağlığı için dillerindeki özel dikensi yapıları kullanmaya alışkınlardır. Ancak fazla kilo sebebiyle kedinin kendi kendini yeterli şekilde temizlemesi mümkün olmayabilir ve bu durum belirli noktalarda kepek problemine neden olabilir. Özellikle kuyruğun alt tabanı, sırtın alt kısımları fazla kilo sonucu kedinin ulaşamadığı vücut bölümleridir ve kepeklenme açısından risklidir.
Parazit Problemleri
Zararlı parazitlerin bir şekilde kedi vücuduna girmesi de cildin üst katmanını etkileyerek kepeklenme şeklinde kendini gösterebilir. Bakteriler ve mantarlar tüy kalitesini kötü etkileyen parazitlerdir, kürkteki belirgin dökülmeler, cansız görünüm ve kırmızı renkli lekeler bu tür sorunlara işaret edebilir.
Alerjiler
Tüketilen gıdalara veya kullanılan ürünlere bağlı olarak kedi cildi alerjik reaksiyon gösterebilir. Ciltteki yağ dengesinin bozulması ile birlikte tahriş, kaşınma, kızarıklık ve kepeklenme gibi sorunlar gözlenebilir.
Bunların yanı sıra; yaşam alanı sıcaklıkları, tüy değişimi, kullanılan yanlış şampuan benzeri bakım ürünleri ve stres gibi faktörler de kedilerde kepeklenme probleminin kaynağı olabilir. Pek çok farklı nedene bağlı olarak gelişen kepeklenme sorununun detaylı şekilde araştırılması, mutlaka kedi özelinde ele alınması ve uzman veteriner hekim kontrolünde tedavi edilmesi gerekir.
Kedilerde Kepeklenme Belirtileri
Kepeklenme genel olarak derideki beyaz renkli pul pul dökülmeler ile karakterize bir sorun olmasına rağmen kimi zaman tam anlaşılmayabilir. Çünkü kepeklenme, bazı hastalıkların semptomlarından biri olarak meydana gelebilir ve bu durumda, kedide eş zamanlı olarak şu gibi ek problemlerin gözlenmesi beklenir:
- Kaşıntı
- Tüy dökülmesi
- Sürekli kendini temizleme isteği
- Cilt tahrişleri, kızarıklıklar veya sertleşmeler
- Halsizlik ve yorgunluk
Kepeklenme basit bir sorun gibi görünse de altta yatan sebep fazlasıyla ciddi olabilir ve yukarıdaki semptomlar tedavi edilmediğinde yaşam şartlarını ciddi şekilde düşürmeye başlayabilir. Bu nedenle kedinizde kepeklenme semptomlarını fark ettiğiniz ilk andan itibaren uzman veteriner hekim görüşü almanız ve tedaviye en kısa sürede başlamanız önerilir.
Kedilerde Kepeklenme Nasıl Geçer?
Bir tür cilt problemi olan kepeklenme farklı sebeplerden kaynaklandığından tedavide de farklı adımların izlenmesi gerekir. Bu nedenle “Kedilerde kepeklenme nasıl geçer?” sorusuna verilecek tekil bir yanıt bulunmaz, aksine tedavi çalışmalarının kedi özelinde planlanarak sürdürülmesi gerekir. Veteriner hekim tarafından kepeklenme sorununa yol açan durumun belirlenmesinden sonra tedavi başlatılır ve yaygın olarak şu şekilde ilerletilir:
- Dehidrasyon sorunundan kaynaklı problemlerde, kedinin daha fazla su tükettiği bir beslenme planına geçilir. Su içmeyi teşvik eden su pınarları kullanılabilir, su kabındaki su sürekli tazelenebilir ve kuru mama tüketimine ek olarak yaş mama desteği sunulabilir.
- Vitamin, mineral ve protein eksikliğinden kaynaklı sorunlarda besleyici bir diyete geçilir. Özellikle Omega yağ asitleri tarafından zengin olan bir diyet, hem kepeklenme sorununun giderilmesine hem de bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olacaktır.
- Tüy bakımı için kullanılan ürünlerin içeriği yeniden gözden geçirilir ve olası alerjenler tespit edildikten sonra sağlıklı bakım ürünleri tercih edilir. Bu yöntem, obezite kaynaklı hijyen eksikliği sonucu oluşan kepeklenme sorunlarının azaltılmasına da katkı sağlar.
- Parazit istilalarının varlığında, parazitin tipine uygun bir çalışma başlatılır. Deri merhemleri, aşılar veya antibiyotikler kullanılabilir. Buradaki karar uzman veteriner hekim tarafından verilir ve farklı bakım adımlarını da gerektirebilir.
Kepeklenme genel olarak çözümü basit bir sorundur ve zamanında, doğru adımların uygulanması ile kısa sürede ortadan kaldırılabilir. Bu nedenle kedinizde benzer semptomlar gözlerseniz, acilen veterinerinize danışarak tedaviyi başlatmanız tavsiye edilir.
