Kediler de tıpkı insanlar gibi; yanlış beslenme alışkanlıkları, stres ve hareketsizlik gibi faktörlere bağlı olarak kabızlık çekebilirler. Normal şartlarda gün aşırı olması gereken dışkılamanın çeşitli faktörlere bağlı olarak kesintiye uğraması kabızlık olarak bilinir ve kedi yaşam kalitesini büyük ölçüde düşürür. Sorunun kaynağı ise kimi durumlarda bağırsak tümörleri ve benzeri sorunlara dayanıyor olabilir. Bu nedenle kabız olduğu fark edilen kedide tedavinin acilen başlatılması oldukça önemlidir. Peki, kedilerde kabızlık neden olur ve kabız kediye ne verilir?
Kedilerde Kabızlık Neden Olur ve Belirtileri Nelerdir?
Kedilerde kabızlık, bağırsak hareketlerinin yavaşlaması sonucu gelişen dışkılamada gecikme veya zorlanma sorunudur. Çeşitli sebeplere bağlı olarak ortaya çıkan kabızlık probleminde, kalın bağırsakta anormal seviyede dışkı birikimi mevcuttur. Bağırsaktaki su emilimi sonucu dışkı giderek sertleşir ve katı hale gelir, bu durum uzun süre dışkılayamama veya dışkıdan kan gelmesi gibi çeşitli semptomlara yol açabilir. Kedilerde dışkıdan kan gelme nedenleri her zaman kabız ile ilişkili olmasa da potansiyel bir risk faktörüdür. Bu nedenle kabızlık tedavisindeki ilk adım sorunun nedenlerini incelemektir. Kabızlığa sebep olan başlıca faktörler şunlardır:
- Hareketsiz yaşam tarzı
- Yetersiz su tüketimi
- Lif yönünden fakir mama tercihi
- Aşırı tüy yutma ve tüyleri vücuttan dışarı atamama
- Aşırı kirli kum sebebiyle dışkılamaktan çekinme
- Stresli yaşam alanı
- Tıkanıklığa sebep olan yabancı cisimler
- Böbrek hastalıkları
- Pelvik bölgeye yakın bölgelerde tümör oluşumu
- Kalın bağırsak kaslarının zayıflaması ile karakterize Megakolon sorunu
Gün aşırı dışkılamanın olmadığı, dışkının aşırı sert ve katı olduğu durumlarda ya da kedinin dışkılarken ağladığının ve zorlandığının fark edilmesi halinde kabızlık probleminden söz edilebilir. Kedinizdeki kabızlık belirtilerini incelerken şu durumlara ekstra dikkat etmek isteyebilirsiniz:
- Aşırı koyu renkli dışkılama
- Küçük parçalar halinde dışkılama
- Dışkının kuruluk sebebiyle kuma tam yapışmaması
- Kuru dışkının kedi anüsünde veya kum dışında parça parça bulunması
- İştahsızlık
- Sık idrara çıkma
- Mide bulantısı ve kusma
- Halsizlik
- Kilo kaybı
- Yürümede ve hareketlerde değişiklik
- Depresyon ve saklanma
Birçok farklı durum kedilerde kabızlık sorununa yol açabildiğinden kesin tanı ve tedavi için acil veteriner hekim randevusu alınması önerilir. Bulguların fark edilmesiyle başlatılacak erken tedavi, kedinin en kısa sürede sağlığına kavuşmasına yardımcı olacaktır.
Kedilerde Kabızlık Nasıl Tedavi Edilir?
Kedilerde kabızlık teşhisinin konulması ve altta yatan sebebin tespit edilmesi için veteriner hekim kontrolü şarttır. Veterinerinize yapacağınız kontrol seansı esnasında onun günlük alışkanlıklarından, beslenme şeklinden ve diğer potansiyel sorunlardan bahsetmeniz tedavi sürecinin hızlanması adına büyük önem taşır. Bu nedenle kedinizin hal ve hareketlerini incelemek, onu yakından takip etmek, ardından veteriner hekim desteğiyle tedaviye başlamak çok daha doğru bir yaklaşımdır.
Veteriner hekim sizden dinlediği bulguların yanı sıra kolon ve bağırsak görüntülemeleri, iç organ röntgenleri ve kan testleri isteyebilir. Bu tür testler, olası tıkanma ve hastalık risklerini fark ederek doğru tedavinin uygulanmasını sağlama açısından önemlidir. Altta yatan soruna bağlı olarak uygulanacak tedavi çeşitli ilaçların kullanımını, sıvı ve vitamin takviyelerini veya diyet değişikliklerini gerektirebilir. Böbrek hastalıkları benzeri başka bir sorunun tespit edilmesi halinde ise kullanılan ilaç kapsamı ve ek tedavi gereksinimi buna göre şekillendirilir. Kimi durumlarda tümörlerin alımı için cerrahi uygulamalara başvurulması da gerekebilir.
Kedilerde Kabızlığı Önlemek İçin Neler Yapılmalıdır?
Beslenme ve yaşam alışkanlıkları sebebiyle kabızlık oluşma ihtimali, diğer potansiyel sebeplere göre çok daha yüksek ihtimaldir. Bu nedenle her kedi sahibinin, kedilerde kabızlık nasıl geçer ve önlenir iyi bilmesi gerekir. Nitekim, kedinizde kabızlık semptomlarını fark etmeniz halinde, doğal ve sağlıklı uygulamalar sayesinde onu eski sağlığına kavuşturabilirsiniz. Altta başka bir sorunun yatmadığı durumlarda uygulanan bu yöntemler aynı zamanda koruyucu tedavi olarak da geçer ve kedinin düzenli dışkılama alışkanlığı geliştirmesine yardımcı olur.
Veteriner hekim önerisiyle birlikte kabız olan kedinizde şu gibi yöntemleri deneyebilirsiniz:
- İçerik bakımından zengin ve besleyici mamalar tercih etmek, kedilerin fonksiyon devamlılığı için gerekli lif, vitamin, mineral ve proteinleri almasını sağlar. Bu nedenle mama içeriğini tekrar gözden geçirebilir, veteriner önerisiyle daha besleyici ve bağırsak hareketlerini hızlandırıcı mamalara geçiş yapabilirsiniz.
- Kabızlığın önlenmesindeki en büyük etmek yeterli su tüketimidir. Kedinizi sadece kuru mamayla beslemek yerine diyetine daha fazla yaş mama dahil edebilir, su kabında sürekli taze ve temiz su bulunmasını sağlayabilirsiniz. Ek olarak su kabı seçimini kedinin konforuna göre yapabilirsiniz çünkü kimi kediler, bıyıklarının su kabına değmesinden rahatsız olarak su içmek istemeyebilir.
- Kedide sağlıklı kilo aralığını korumak sindirim sistemi ve genel vücut sağlığı adına oldukça önemlidir. Kedinizi ideal kiloda tutmak için onunla düzenli olarak oynayabilir, sevdiği oyuncakları eve dağıtabilir veya içinde ödül maması bulunan, harekete teşvik edici toplardan faydalanabilirsiniz.
- Süt ve süt ürünleri kedi bağırsakları tarafından sindirilemez ve şişkinlik, kabızlık gibi şikayetlere neden olur. Bu nedenle kedinizin gün içinde bu tür besinlerle beslenmesini önleyebilir, yabancı cisim yutmalarına karşı onu sürekli kontrol edebilirsiniz.
Kimi durumlarda, zeytinyağı da kabız olan kedilerde işe yarayan bir yöntem olabilmektedir. Ancak bu tip uygulamalara başvurmadan önce, her ihtimale karşı veterinerinizden destek almalı ve potansiyel alerjenleri, kedinin kendine has sağlık durumunu ve kullandığı ilaçları göz önünde bulundurmalısınız. Bu sayede onun sağlığını her an mümkün olan en iyi şekilde koruyabilir ve yaşam kalitesini artırabilirsiniz.
