Depresyon, her ne kadar sadece insanlara özgü bir problem gibi görünse de aslında, yaşam alanımıza dahil olan kedileri de etkileyen bir sorundur. Çevresel değişikliklerden ve ortamdaki stres faktöründen doğrudan etkilenen kediler, tıpkı insanlar gibi yaşanan sorunlar karşısında anksiyete ve depresyon belirtileri gösterebilir. Ancak patili dostlarımız duygularını kelimelerle ifade edemediklerinden bu semptomları fark etmek, her zaman o kadar kolay olmayabilir. Bu tür durumlarda ise kedideki depresyon ileri boyutlara ulaşarak psikolojik sağlığını, mutluluğunu ve ardından fiziksel sağlığını tehdit edecek hale gelebilir. Bu nedenle kedilerde depresyon nasıl anlaşılır ve kedi depresyondan nasıl çıkar, her kedi sahibinin bilgi sahibi olması gereken konulardandır.
Kedilerde Depresyonun Nedenleri Nelerdir?
Kediler oldukça duygusal ve hisli hayvanlardır, bu nedenle sık sık depresyona girerek kendilerini kötü ve halsiz hissedebilirler. Pek çok faktörden etkilenerek gelişen depresyon tedavisinde, altta yatan sebebi belirlemek ve bu sebebe uygun bir tedavi planı çıkarmak çok önemlidir. Kedi depresyonu açısından risk teşkil eden durumlar şu şekilde sıralanabilir:
- Çevresel değişiklikler
- Uzun süre yalnız kalma
- Terkedilme
- Aile üyesinin kaybı veya uzun süreli yokluğu
- Böbrek hastalıkları, tiroid bozuklukları ve enfeksiyonlar gibi sağlık sorunları
- Aktivite ve oyun eksikliği
- Ortamda fiziksel ve zihinsel uyarıcının bulunmaması sebebiyle yaşanan can sıkıntısı
Kedilerde depresyonun en yaygın nedeni, aniden yaşanan çevresel değişikliklerdir. Yeni bir eve taşınmak, evdeki mobilyaları değiştirmek, aile üyelerinden biri tarafından uzun süreli tatil veya ölüm gibi nedenler sonucu terk edilmek çevresel değişikliklere örnek olarak gösterilebilir. Günlük yaşam alışkanlıklarında belirgin farklılıklara sebep olan bu durumlar, kedinin beslenme rutininden uyku düzenine kadar birçok aktivitesini etkiler. Kendini güvensiz ve huzursuz hisseden kedi, bozulan rutinin de etkisiyle oldukça derin bir depresyon yaşayabilir. Daha da kötüsü bu depresyonun tedavi edilmemesi, iştahsızlığa ve kilo kaybına bağlı komplikasyonların gelişmesine yol açarak sağlığı tehdit edebilir. Bu nedenle kedilerde depresyon belirtileri gözlenmeye başladıysa acil veteriner kontrolü önerilir.
Kedilerde Depresyonun Belirtileri Nelerdir?
Kediler duygularını insanlar gibi ifade edebilen canlılar değildir, bu nedenle kedi depresyonunu teşhis etmek her zaman beklendiği kadar kolay olmayabilir. Bununla birlikte depresyona giren bir kedinin bazı yaygın semptom ve bulguları vermesi beklenir. En sık karşılaşılan kedi depresyon belirtileri şunlardır:
- İştahsızlık
- Halsizlik ve yorgunluk
- Uyku rutininde bozulma
- Saklanma ve korkma hali
- Normalden fazla sinirlilik ve gerginlik
- Tüylerini temizlememe ve kendi bakımını yapmama
- Aşırı miyavlama veya çok sessiz olma
Depresyona giren her kedide bu durumun dışa yansıması farklı şekilde gelişir. Kimi kediler aşırı gergin olurken, bazıları fazla durgun ve çekingen bir yapıya bürünebilir. Ancak depresyona giren hemen her kedide birincil olarak beslenme alışkanlıklarında değişim gözlenir. Normalde sevdiği bir yemeğe tepki vermemek veya aşırı yemek, depresyon habercisi olabilir.
Özetle, kedinizin günlük alışkanlıklarının dışına çıktığını ve olaylara normalden farklı tepkiler verdiğini fark etmeniz durumunda, depresyondan bahsedilebilir. Sorunun kaynağını tespit etmek ve en doğru tedaviyi planlamak için veteriner hekiminize danışmakta geç kalmamanız oldukça önemlidir. Aksi halde, depresyonun ruhsal ve fiziksel şiddetinde artış gözlenebilir.
Kedilerde Depresyon Nasıl Tedavi Edilir?
Kedi depresyonu sadece psikolojik değil, fiziksel beden sağlığını da tehdit eder ve zamanında giderilmezse bağışıklık sisteminin çökmesine varan sorunlar çıkarabilir. Örneğin; depresyona bağlı açlık geliştiren kedilerde, vücut fonksiyon devamlılığı için gereken besinleri alamaz ve kısa süre sonra hastalıklara açık hale gelir. Depresyon sebebiyle saldırgan olan kediler ise kendilerini yaralama ve yaraya bağlı mantar, enfeksiyon, parazit kapma gibi riskler taşır. Aşırı hareketsiz yaşam tarzında ise obezite ve obeziteye bağlı bir dizi sağlık sorunu tetiklenir. Bu nedenle kedi depresyonunun tedavisi için en kısa sürede altta yatan sebebin belirlenmesi gerekir.
Uzman bir veteriner hekim, depresyonun kaynağını belirlemeye yardımcı olabilir. Bulguların ilk kez ortaya çıkmaya başladığı zamandan itibaren; eve yeni bebek veya evcil hayvan girmesi, aile üyesinin uzun süreli tatile çıkması ve oyun için yeterli zaman ayrılmaması ev ortamında yaşanan değişiklikleri gözden geçirmek önemlidir. Bu durumda genellikle çevredeki stres faktörünü kaldırmak depresyonun giderilmesi için yeterli olur. Fakat daha uzun süreli bir depresyon varlığında ilaç kullanımı da gerekebilir. Bu ilaçlardaki doz önerisi ise veteriner hekim tarafından belirlenir. Ek olarak depresyonun sebep olduğu hastalıkların tedavi için de antibakteriyel, antibiyotik ve vitamin hapları alınabilir.
Kedilerin Depresyona Girmesini Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
Her kedi sahibinin “kediler depresyona girer mi ve depresyon nasıl tedavi edilir”, konularında bilinç kazanması, depresyon riskini azaltmada oldukça etkili bir adımdır. Kedide depresyon bulgularının gözlenmeye başlamasıyla birlikte ortamdaki rahatsız edici faktörleri elemek, sorunu kısa sürede gidermeye yardımcıdır. Temelde onun mutluluğuna ve rahatına özen göstererek psikolojik sağlığını da koruyabilirsiniz. Bu aşamada aşağıdaki önerileri dikkate alarak onun en baştan depresyona girmesini önleyebilirsiniz:
- Kediler kendi başlarının çaresine bakan canlılar olsalar da sosyalleşmek isterler, bu nedenle kedileri evde tek başına bırakmak olumsuz sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle uzun süreli tatil veya seyahat planı yaparken güvende hissettikleri birinden destek almak dikkat edilmesi gereken en önemli konulardandır.
- Kedilerde stresi atmanın en etkili adımı onunla kaliteli oyun saatleri planlamaktır. Çeşitli oyuncaklar, toplar ve ipler onu gün içinde aktif ve meşgul tutmaya yardımcıdır.
- Kediler, fiziksel alan kalitesinden etkilenirler. Bu nedenle gün içinde dinlenebilecekleri rahat ve konforlu alanlar isterler. Kedi evleri, tırmalama direkleri ve yataklar güvende hissetmelerine destek olur.
- Tüy taramak ve tüy bakımı yapmak kediyi hem fiziksel hem duygusal olarak rahatlatır. Özellikle aile üyesi tarafından düzenli olarak yapılan tarama seansları aradaki bağı kuvvetlendirir ve ona sevildiğini hissettirir.
- Taşınma, eve başka bir aile üyesinin gelmesi gibi durumlarda kediyle vakit geçirmek, onun yanında olmak ve ihtiyacı olan konforlu alanları sunmak depresyona girmesini önler. Kendini ikinci plana atıldığını hissetmemesi için ani değişikliklerin ardından daha fazla ilgi isteyebilir.
Her kedi depresyona girdiğini farklı şekilde ifade eder. Bu bulgulara karşı tetikte olmak ve yaşam alanında gidilecek bir değişiklik öncesinde onun rahatını göz önünde bulundurmak, süreci hasarsız atlatmanızı sağlayabilir. Bakımına, sağlığına ve keyfine dikkat ederek atacağınız her adım onun psikolojik sağlığını korumaya da yardımcıdır ancak kimi zaman da sorunun temelli çözümü için veteriner hekim muayenesi şart olabilir.
